Een reddingsdeken is een hulpmiddel dat eerste hulp diensten gebruiken in noodsituaties. Deze dunne, flexibele en lichtgewicht dekens zijn ontworpen om lichaamswarmte vast te houden. Daarnaast zijn ze te gebruiken als schaduwdoek om warmte van de zon te weren. Ook zorgen de reflecterende kleuren ervoor dat slachtoffers in specifieke gebieden goed opvallen.
In dit artikel bespreken we wat een reddingsdeken is, hoe het werkt, en in welke situaties je het moet gebruiken.
Wat is een reddingsdeken?
Een reddingsdeken, ook wel bekend als een nooddeken, isolatiedeken of warmtedeken, is een dun lichtgewicht deken gemaakt van reflecterend materiaal. Vaak zijn ze gemaakt van een soort metaalfolie zoals mylar of MPET. Deze dekens zijn ontworpen om warmte vast te houden of juist te reflecteren en zijn vochtbestendig. Hierdoor zijn ze geschikt voor noodsituaties waar kans op oververhitting of onderkoeling van een slachtoffer mogelijk is.
Hoe werkt een reddingsdeken?
Een reddingsdeken werkt door het terug reflecteren van de uitgestraalde lichaamswarmte van een slachtoffer. Dit helpt om onderkoeling te voorkomen in koude omstandigheden door het minimaliseren van het warmteverlies.
Aan de andere kant kan je het deken ook gebruiken om een slachtoffer te beschermen tegen de hitte van zonnestralen. Door het doek omhoog te houden met twee hulpverleners, blokkeer je direct zonlicht en creëer je een schaduwvlak voor het slachtoffer.
In welke situaties gebruik je een reddingsdeken?
Reddingsdekens worden gebruikt in verschillende noodsituaties:
Voorkomen onderkoeling: bij blootstelling aan koude temperaturen wordt een reddingsdeken gebruikt om de warmte van een slachtoffer vast te houden. Dit kan helpen om de lichaamstemperatuur te behouden en zo onderkoeling te voorkomen.
Bescherming tegen oververhitting: in hete omgevingen kan het deken helpen gebruikers te beschermen tegen zonnestraling. Door het reddingsdeken met twee hulpverleners omhoog tegen de zon te houden, creëer je een schaduwvlak over het slachtoffer. Let op dat je bij oververhitting nooit het slachtoffer bedekt met het reddingsdeken!
Noodhulp bij ongevallen: bij verkeersongevallen of andere noodgevallen worden reddingsdekens vaak gebruikt door eerstehulpverleners om slachtoffers warm te houden totdat verdere hulp arriveert.
Slachtoffers zichtbaar maken: in wintersportgebieden wordt voornamelijk de gouden kleur gebruikt om slachtoffers beter op te laten vallen in de witte omgeving bij reddingsoperaties.
Noodbaken: door de reflecterende eigenschappen in direct zonlicht kan het deken gebruikt worden als noodbaken.
Welke kant van het reddingsdeken moet ik gebruiken?
Een reddingsdeken heeft twee zijden, namelijk een gouden en zilveren zijde. Uit onderzoek is gebleken dat het niet uitmaakt welke zijde je van het reddingsdeken gebruikt. Voor het onderzoek was de aanname dat de twee zijden allebei een andere functie hadden:
Zilveren kant naar binnen (goudkleurige kant naar buiten): De aanname was dat deze zijde beter was om je lichaamstemperatuur te behouden in koude omstandigheden, om zo onderkoeling tegen te gaan. Uit onderzoek is gebleken dat dit dus niet waar is.
Goudkleurige kant naar binnen (zilveren kant naar buiten): De aanname was dat je de warmte kon reflecteren en het lichaam koel te houden. Uit onderzoek is dus gebleken dat dit niet klopt.
Bij de aanname werd dan ook vaak het volgende ezelsbruggetje gebruikt: “Zie je goud, dan is het slachtoffer koud?”. De hulpverlener ziet namelijk goud, dit betekent dat de zilveren kant naar binnen zit. Deze uitspraak is dus tegenwoordig niet meer relevant.
In sneeuwgebieden gebruiken ze bij slachtoffers vaak nog wel de goudkleurige kant naar buiten. Dit omdat de goudkleur beter opvalt in de witte omgeving.
Hoe gebruik ik een reddingsdeken?
Het correct gebruik van een reddingsdeken is zeer eenvoudig:
- Haal de reddingsdeken uit de verpakking en vouw deze volledig uit.
- Bedek de persoon volledig met het deken, zorg ervoor dat het deken strak maar comfortabel om het lichaam gewikkeld is.
- Zorg dat de randen van de deken goed aansluiten, zodat er geen warmte kan ontsnappen in koude-omstandigheden.
- Gebruik tape of klemmen indien nodig om de deken op zijn plaats te houden, vooral in winderige omstandigheden.
Disclaimer:
Deze tekst is gecontroleerd door een EHBO-specialist. Verder is dit artikel bedoeld voor informatieve doeleinden en vervangt geen professionele medische hulp. Bij ernstige verwondingen of twijfels, raadpleeg een gekwalificeerde BHV’er. Indien er sprake is van ernstige verwondingen, bel 112 of ga direct naar de dokter.