Een tourniquet is een belangrijk hulpmiddel in noodsituaties, met name bij ernstige bloedingen. Dit artikel behandelt wat een tourniquet is, waarvoor het wordt gebruikt, hoe je het aanlegt, de verschillende soorten tourniquets en hoe lang je een tourniquet mag laten zitten.
Wat is een tourniquet?
Een tourniquet is een medisch hulpmiddel dat wordt gebruikt om de bloedstroom naar een bepaald deel van het lichaam tijdelijk te stoppen. Dit wordt gedaan door het stevig vastmaken van een band om een ledemaat, waardoor de bloedtoevoer via de slagaders wordt geblokkeerd.
Tourniquets worden vooral gebruikt in situaties waarin er sprake is van ernstige bloedingen die niet kunnen worden gestopt met andere methoden.
Waarvoor gebruik je een tourniquet?
Een tourniquet wordt gebruikt om ernstige, levensbedreigende bloedingen te stoppen. Dit kan van cruciaal belang zijn bij zware verwondingen waarbij het risico op veel bloedverlies bestaat, zoals bij verkeersongevallen, industriële ongevallen of geweldsincidenten.
Door het toepassen van een tourniquet kan het bloeden effectief worden gecontroleerd totdat medische hulp beschikbaar is.
Tourniquet aanleggen in 7 stappen:
- Identificeer de bloeding: Controleer de verwonding en bepaal of het gebruik van een tourniquet noodzakelijk is.
- Plaats de tourniquet: Plaats de tourniquet 5-7 cm boven de wond, maar niet over een gewricht.
- Trek de band aan: Trek de band van de tourniquet stevig aan totdat het bloeden stopt.
- Beveilig de band: Vergrendel de band op zijn plaats met behulp van de bevestigingsmechanismen.
- Draai de windlass: Draai de windlass (stang) totdat de bloeding stopt en vergrendel deze in de houder.
- Noteer de tijd: Schrijf de tijd van het aanleggen op de tourniquet of op de huid van de patiënt. De tourniquet mag namelijk niet langer dan 2 uur blijven zitten.
- Controleer de bloeding: Controleer regelmatig de wond om zeker te zijn dat het bloeden is gestopt en de tourniquet goed blijft zitten.
Tourniquet soorten
Er zijn verschillende soorten tourniquets die specifiek zijn ontworpen voor gebruik in noodsituaties. Enkele van de meest gebruikte zijn:
- SAM XT Tourniquet: Deze tourniquet is ontworpen voor snelle en efficiënte toepassing met een automatische vergrendeling die ideaal is voor zelfapplicatie. Daardoor wordt deze tourniquet veel gebruikt door politie en defensie.
- CAT Tourniquet: De Combat Application Tourniquet (CAT) is een van de meest gebruikte tourniquets door militairen en eerstehulpverleners vanwege zijn eenvoud en effectiviteit. De tourniquet is met één hand te bedienen, waardoor deze zeer makkelijk in gebruik is.
Hoelang mag een tourniquet blijven zitten?
Een tourniquet mag niet langer dan twee uur blijven zitten. Het langdurig gebruik van een tourniquet kan leiden tot ernstige weefselschade en complicaties. Het is essentieel om zo snel mogelijk medische hulp te krijgen nadat een tourniquet is aangelegd, zodat de oorzaak van de bloeding definitief kan worden behandeld.
Disclaimer: Laat behandelingen altijd uitvoeren door een getrainde BHV’er. In geval van ernstige verwondingen, bel onmiddellijk 112 of zoek medische hulp.